Quản lý tài chính cá nhân là vấn đề quan trọng trong đời sống của mỗi người, có ý nghĩa quyết định trực tiếp đến chất lượng cuộc sống, đặc biệt trong thời kỳ hậu Covid-19. Để giải đáp những câu hỏi xoay quanh vấn đề về phương pháp quản lý chi tiêu, cách tránh “bẫy” tài chính,… website trường đã có cuộc phỏng vấn với bà Nguyễn Hoàng Khánh Tiên – chuyên gia tư vấn phát triển cộng đồng.

Hiểu đúng về quản lý tài chính cá nhân

Là người có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục tài chính, bà Nguyễn Hoàng Khánh Tiên cho biết: “Quản lý tài chính cá nhân còn gọi là kỹ năng quản lý tiền bạc hiệu quả. Vấn đề này có nhiều hướng tiếp cận. Nhưng với vai trò là người làm công tác phát triển cộng đồng, tôi thường hướng dẫn cộng đồng quản lý tài chính cá nhân như một dạng kỹ năng sống, ai cũng có thể làm được, không cần chuyên môn tài chính”. Theo đó, việc quản lý tiền bạc hiệu quả có ý nghĩa rất lớn đối với đời sống của mỗi cá nhân. Khi sử dụng hợp lý nguồn tiền sẵn có, mỗi người có thể chủ động ứng phó với những tình huống rủi ro trong cuộc sống mà không lâm vào khủng hoảng tài chính đi kèm. Thực tế cho thấy nhiều trường hợp không có khả năng chi trả chi phí điều trị ung thư do khó khăn về năng lực tài chính. Bên cạnh đó, việc sắp xếp các nguồn tiền sẵn có sẽ góp phần hình thành cách sống có kế hoạch cho mọi việc; thúc đẩy sự phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề, quản lý thời gian, thương lượng đàm phán,… Không chỉ vậy, năng lực kiểm soát tài chính tốt cũng là yếu tố giúp mỗi cá nhân có cơ sở để tiếp cận các điều kiện tốt về giáo dục, y tế, đời sống tinh thần,…

Bà Nguyễn Hoàng Khánh Tiên hiện là nhà Tư vấn Chiến lược cho Campaign “My Community, My Story”. Ảnh: NVCC

Tuy nhiên, có một sự thật là không phải ai cũng biết cách quản lý tài chính cá nhân hiệu quả. “Rất nhiều người mắc phải các sai lầm trong cách thức quản lý tiền bạc. Những sai lầm ấy thường tập trung vào 4 vấn đề: nhầm lẫn về cách thức tiết kiệm tiền (chi tiêu trước rồi mới tiết kiệm thay vì tiết kiệm trước khi chi tiêu), chưa biết cách đặt mục tiêu tiết kiệm thích hợp, tiêu tiền dựa trên mong muốn nhiều hơn nhu cầu, chưa nhận diện được giá trị sức lao động với giá trị khi tiêu dùng để cân đối giữa thu nhập và chi tiêu”. – bà Tiên chia sẻ.

Nói về những tác động của đại dịch Covid-19 đến tình hình tài chính của con người, chuyên gia tư vấn phát triển khẳng định tính cần thiết của việc chi tiêu hiệu quả. Trước những diễn biến khó lường của đại dịch, việc chuẩn bị một “quỹ” tài chính cho bản thân và gia đình là vô cùng quan trọng. Để làm được điều này, mỗi cá nhân cần biết cách tập trung vào các nhu cầu cơ bản để sống và phát triển: ăn uống, sinh hoạt, học tập,… Ngoài ra, việc lập kế hoạch tiết kiệm lâu dài; tìm hiểu các hình thức bảo hiểm và cắt giảm các nhu cầu chi tiêu thuộc về mong muốn: giải trí, ăn vặt, tiệc tùng, quần áo,… cũng là những giải pháp hữu hiệu giúp mỗi người chủ động hơn trước những tác động bất ngờ của ngoại cảnh.

“Nằm lòng” công thức quản lý tài chính hiệu quả

Với bề dày kinh nghiệm trong công tác giáo dục tài chính và phát triển thanh thiếu niên, bà Tiên đưa ra 2 nguyên nhân dẫn đến thói quen chi tiêu chưa khoa học ở giới trẻ: “Như tôi đã chia sẻ, giới trẻ ngày nay thường gặp phải hai vấn đề chính là tiêu dùng dựa trên mong muốn nhiều hơn nhu cầu và chưa nhận diện được giá trị sức lao động với giá trị khi tiêu dùng để cân đối giữa thu nhập và chi tiêu”. Khi mong muốn cá nhân vượt quá khả năng tài chính hiện có, các bạn trẻ dễ trở thành mục tiêu của các tổ chức tín dụng đen. Trong thời gian qua, nhiều sinh viên tại các trường Đại học đã rơi vào bẫy của kẻ xấu, bị đe dọa nghiêm trọng về sức khỏe và tính mạng do vướng phải những tổ chức cho vay nặng lãi hoạt động phi pháp. “Việc vay tiền phi pháp để lại những hệ lụy về uy tín, danh dự, các mối quan hệ, sức khỏe tinh thần thể chất. Nếu đã bị dính vào thì mạnh dạn trình báo với cơ quan chức năng để tránh hậu quả nghiêm trọng hơn”. – bà Tiên đưa ra lời khuyên đối với các bạn trẻ chẳng may vướng vào đường dây nguy hiểm này.

Bà Tiên (bên phải) từng tham gia giảng dạy kỹ năng tìm việc làm và quản lý tài chính cho sinh viên tại các trường Đại học, Cao đẳng. Ảnh: NVCC

Có thể thấy rằng, việc quản lý tài chính bất hợp lý sẽ dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng. Do đó, giới trẻ cần học cách tiếp cận các dịch vụ tài chính – ngân hàng hợp pháp để hiểu rõ về thủ tục vay nợ; học kỹ năng tiêu dùng thông minh bao gồm việc phân tích giá trị sử dụng và công dụng của sản phẩm và dịch vụ, phân biệt nhu cầu và mong muốn khi chi tiêu, xác định phạm vi được chi tiêu và giá cả sản phẩm dịch vụ trước khi quyết định mua, hiểu rõ các chính sách bảo hành, khuyến mãi, đổi trả sản phẩm,…

Ngoài ra, bà Tiên cũng nhấn mạnh về 7 yếu tố cần thiết trong công thức quản lý tài chính cá nhân: hiểu được giá trị sống của bản thân; hiểu được giá trị mà sản phẩm/dịch vụ mang lại trong cuộc sống; phân biệt nhu cầu và mong muốn để đưa ra quyết định chi tiêu; nắm bắt cách thức tiết kiệm phù hợp và có kỷ luật; cân đối trong thu nhập, tiết kiệm, chi tiêu; tìm hiểu các dịch vụ tài chính, ngân hàng; tiêu dùng thông minh.

Việc quản lý tài chính cá nhân hiệu quả sẽ góp phần ngăn chặn hoạt động của những tổ chức tài chính phi pháp và đảm bảo điều kiện sống tốt hơn cho mỗi cá nhân. Bên cạnh đó, việc duy trì thói quen chi tiêu hợp lý sẽ bảo vệ bản thân mỗi người và gia đình họ trước những khó khăn, thách thức xảy đến bất ngờ: ốm đau, dịch bệnh, tai nạn,…

Bà Nguyễn Hoàng Khánh Tiên là cựu sinh viên ngành Xã hội học, Trường ĐH KHXH&NV, ĐHQG-HCM. Bà có 12 năm làm việc trong lĩnh vực giảm nghèo đói, trao quyền sinh kế, giáo dục tài chính và phát triển thanh thiếu niên. Bà Khánh Tiên từng công tác 10 năm tại tổ chức phi chính phủ Save the Children và hiện là thành viên Hội đồng quản trị Mạng lưới ung thư vú VN, Trưởng ban Đào tạo chương trình MDP thuộc AVSE Global và cũng là Điều phối viên chương trình Họp báo của Women’s Empowerment Club thuộc Tổng lãnh sự quán Mỹ. Bên cạnh đó, bà cũng làm công tác tư vấn chiến lược phát triển cộng đồng cho các NGO, NPO và tư vấn CSR cho các doanh nghiệp,…

Nguyên An

Theo HCMUUSSH